ARAZIN NƏĞMƏSİ
Səndən danışıram, Araz, ay Araz,
Bulan da, durul da, səsimi dinlə.
Apar ellərə yay, könüllərə yaz
Bu kiçik nəğməmi nəğmələrinlə.
Nəğməm də özüm tək cavandır hələ,
Mənim də səsim var səsinə çatsın.
Yüz il qələm çalan sənətkar əli
Nəğmənə bənzəyən nəğmə yaratsın!
Sən canlı tarixsən doğrudan, Araz,
Səsində min ildən qəm-qubar qalıb.
Sinəndə dil açan bu yanıqlı saz
Ulu babalardan yadigar qalıb.
Qoca şahidisən qoca dünyanın;
Çox nahaq qanlara boyanmısan sən.
Nə bilim, bəlkə də neçə ananın
İlıq göz yaşından yaranmısan sən...
Axıb çağlayırsan illərdən bəri,
Bəlkə də yaşını bilməyir insan!
Sinələrdən qopan qəmi, kədəri
Torpağa yazmısan, daşa yazmısan.
Üstündən çox şahlar keçirmisən sən,
Dalğanda igidlər döyüşməsi var.
Səsində qəlb açıb, kama yetməyən
Neçə sevgilinin hicran səsi var.
Nə qədər ağırmış dərdin, möhnətin,
Ağrıdır sinəmi acı xəyallar.
Araz, dilin olsa sözün, söhbətin
Min il yazılası bir dastan olar.
Gah həzin, gah coşğun nəğmə deyirsən,
Bəlkə də hər havan bir sazdan qalıb.
Səsin Koroğludan, hirsin Tomrisdən,
Qəmin də Dilqəmdən, Abbasdan qalıb.
Qışda lal olursan günahı var tək,
Yazda qılınc alıb qeyzə gəlirsən.
Gecəli-gündüzlü mənzil kəsərək
Nə nəfəs dərirsən, nə dincəlirsən.
Gah gizli nəğmələr qoşur suların,
Susursan utancaq bir mehman kimi.
Gah da nərə çəkib coşur suların
Balası vurulmuş bir aslan kimi.
Səndə təmkinlik də, dəlilik də var,
Dağlarda pələngsən, düzlərdə quzu.
Bəlkə sularında dil açıb ağlar
Leyli məhəbbəti, Məcnun arzusu?
Çağlayırsan yenə, coşursan yenə,
Hər nəğmən, hər halın mənə tanışdır.
Deyirəm: ağ saçı ləpələrinə
Bəlkə də Səbuhi bağışlamışdır.
De, hansı çağlardır çıxmır yadından,
Bəzən xəyallara dalırsan, Araz!
Bəlkə Xançobanın qəlbindən qopan
“Bənək” havasına dalırsan, Araz!
Bu günün çobanı başqadır ancaq
Ağlamır nəğməsi torpağın, yerin.
Ömür günümüzlə qucaqlaşaraq,
Dalınca daş atdıq qara günlərin.
Açıldı sabahı elin, obanın,
Sular da başqa bir ahənglə dindi.
Arzusu gözündə köçən babamın
Torpağı sevindi, daşı sevindi.
Görüb bu sevdalı, güllü baharı
Sən də başqalaşdın, Araz, ay Araz!
Dəyişib səmtini çöllərə sarı
Yeni nəğmə qoşdun Araz, ay Araz!
Hanı dəliliyin, bir danış görək?
Milin su dərdinə çara çəkirik!
Tutub yedəyindən hara istəsək
Ora döndəririk, ora çəkirik.
Hər damlan nemətdir bu doğma elə,
Çölümə pambıqsan, evimə işıq.
Sən yaradan barı yesək də, hələ
Sənin dastanını yaratmamışıq.
Yox, yox, gəl incimə hələ uşaqdır
Bu nəğmə şairi, bu saz şairi;
Sabah dastanını başlayacaqdır
Bu Araz şerinin Araz şairi!
1957
|
|
